Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Мускавра «Раҫҫей мисӗ—2017» наци конкурсӗн финалӗ иртнӗ. Шурӑ ылтӑнран хатӗрленӗ, 1 миллион доллар тӑракан коронӑна тивӗҫме тата тӗнчери илемлӗх конкурсӗсене хутшӑнма Чӑваш Енри тӑватӑ пике тӗмсӗлнӗ. Ҫавсен шутӗнче — 19 ҫулти Анна Антонова (ӑна Чӑваш Енрен тесе паллаштарчӗҫ), 20-ри Анастасия Рыжкова сцена ҫине Шупашкар ячӗпе тухрӗ, 23-ри Кристина Андреева — Ҫӗнӗ Шупашкар ячӗпе. Чӑваш патшалӑх университетӗнче психолога вӗренекен Ольга Портнова та конкурса хутшӑннӑ. Иркутскра ҫуралнӑ пике хӑйӗн тӑван хулин ячӗпе конкурса хутшӑннӑ.
«Раҫҫей мисӗ» ята Свердловск облаҫӗнчи Полина Попова ҫӗнсе илнӗ. Ӑна 3 миллион тенкӗ укҫа тата автомобиль парнеленӗ. Унсӑр пуҫне ҫӗнтерӳҫӗ пикене тӗнчен кирек хӑш ҫӗршывӗнче вӗренме май туса параҫҫӗ. Анчах кӑҫалхи ҫӗнтерӳҫӗ Раҫҫейрех вӗренес шухӑшлине пӗлтернӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхне ӗҫрен кӑларнӑ-и? Ҫак ыйту ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталне тишкерсен ҫуралать. Хулан официаллӑ сайтӗнчен ертӳҫӗ пирки информаци ҫухалнӑ.
Халӗ унта хула администрацийӗн тивӗҫӗсене Ольга Чепрасова вӑхӑтлӑх пурнӑҫлать тесе ҫырнӑ. Вӑл унччен хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулнӑ.
Гугл кэшне пӑхас-тӑк, Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче улшӑнусем паян пулнӑ. Пуҫлӑха, Игорь Калиниченкӑна, ӗҫрен кӑларни пирки хальлӗхе официаллӑ хыпар ҫук-ха. Игорь Борисович ку должноҫра нумай вӑхӑт ларман.
Ҫак кунсенче Ҫӗнӗ Шупашкарти психиатри пульницинчи пациент тухса тарнӑ. Унӑн пӗр тӑван ҫеҫ, вӑл та пулин арҫын ӑҫта пулнине пӗлмест. Психика тӗлӗшӗнчен сывӑ мар ҫынна тупмашкӑн пулӑшу ыйтаҫҫӗ.
Алехин Виктор Вячеславович суя сӑлтав тупса пульницӑран тухса тарнӑ. Аппӑшӗ каланӑ тӑрӑх, арҫын шӑл ыратать тесе каланӑ. Ӑна Пионерсен урамӗнчи стоматологи поликлиникине илсе кайнӑ.
Арҫын тухтӑр патӗнче пулнӑ хыҫҫӑн тарнӑ. Вӑл хӑйне алӑра тытма пӗлмест: ҫынсене ҫапать, ҫӗмӗрет. Арҫынна куракансене 8-960-309-89-02 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.
Тухса тарнӑ пациент 168 сантиметр ҫӳллӗш, кӑштах туллирех, уксахлать. Хура дубленка, кӑвак трико, ҫутӑ хӑмӑр пушмак тӑхӑннӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта ҫамрӑксем пӑр ҫинче выляма шухӑшланӑ. Вӑйӑран вӑкӑр тухать тесе ахальтен каламан ваттисем. Ку чутах инкекпе вӗҫленмен.
Ку ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 12 сехет 35 минутра пулнӑ. Атӑл хӗрринче патрульте тӑракансем ултӑ ҫамрӑк пӑр катӑкӗсем ҫине кӗрсе кайнине, вӗсем унта вылянине асӑрханӑ. Пӑр катӑкӗ ҫинче тӑракан икӗ каччӑна юханшыв варрине илсе кайма тытӑннӑ. Кун пирки ҫӑлав станцине тӳрех пӗлтернӗ.
Пӑр ҫинчен теприн ҫине сикме май пур чухне ҫамрӑксене вӑрӑм патак тӑсса панӑ. Анчах лешсем хытса тӑнӑ, мӗн тумаллине пӗлмен. Юрать, пӑр катӑкне ҫыран хӗрринерех шутарма май килнӗ. Ҫапла ҫамрӑксем ҫӑлӑннӑ.
Шупашкарти хӑш-пӗр вырӑнта ятарлӑ автоматсем сӗт сутассине темиҫе ҫул каяллах йӗркеленӗччӗ. 2013 ҫулта ӑна пӗр фермер (рекламӑлас мар тесе ятне асӑнмӑпӑр) пуҫарнӑччӗ. Ун чухне вӑл Чехире 8 сӗт автомачӗ туянса тӗрлӗ ҫӗре вырнаҫтарнӑччӗ.
Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ял хуҫалӑхӗнчи ҫак продукцие ҫынсӑрах сутакан хатӗрсене фермер Шупашкара тата Ҫӗнӗ Шупашкара вырнаҫтарнӑ.
Фермерӑн кунне 1,5-е яхӑн тоннӑна сӗт сутӑнать. Пӗр литрӗшӗн вӑл 35 тенкӗ ыйтать.
Фермер ӗнентернӗ тӑрӑх, сӗткоматсене тин ҫеҫ сунӑ продукци кунсерен пырса тӑрать. Ӑна талӑкӗпех туянма пулать. Сӗте фермер Тӑвай районӗнчи хуҫалӑхран илсе килет-мӗн.
Хальхи вӑхӑтра Шупашкарта 12 автомат вырнаҫтарнӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта — тӑваттӑ. Туянас текенсем тата йышлансан ӑслӑ аппарата усламҫӑ-фермер тата та туянма хатӗр.
Ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти лапамра Пӗтӗм вырӑссен диктанчӗ иртнӗ. Кӑҫалхине шутласан, пирӗн республика ку акцие пиллӗкмӗш хут хутшӑннӑ.
Кӑҫал вырӑс чӗлхипе диктант ҫырмашкӑн 600 ытла ҫын килнӗ. Халӗ филологсен команди мӗнпур ӗҫе тӗрӗслет. Хальлӗхе палӑртнӑ тӑрӑх, пӗтӗмлетӳ ака уйӑхӗн 12-мӗшӗ хыҫҫӑн паллӑ пулӗ. Унпа Пӗтӗм вырӑссен диктанчӗн официаллӑ сайтӗнче паллашма пулать.
Диктантра миҫе паллӑ илнине И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУна пырса та пӗлме май пур. 434-мӗш аудиторие кӗмелле.
Аса илтерер: Пӗтӗм чӑвашсен диктанчӗ ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче иртӗ.
Космонавтика кунне халалласа Ҫӗнӗ Шупашкарта «108 минут» велучупу ирттерӗҫ. Акципе килӗшӳллӗн, велосипедпа ҫула тухакансем 108 минут чупӗҫ.
Мероприяти ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти Собор лапамӗнче пуҫланӗ. Велосипедпа 10 сехет ҫурӑра кӗтеҫҫӗ. Ҫула шӑп та лӑп 11 сехетре тухӗҫ.
Мӗншӗн шӑпах 108 минут? Юрий Гагарин космосра ҫавӑн чухлӗ пулнӑ. Ҫапла майпа велочупу 12 сехет те 48 минутра вӗҫленӗ.
Спортсменсем Ҫӗнӗ Шупашкартан Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑла ҫитӗҫ. Ҫул ҫинче 4 вырӑнта чарӑнса канӗҫ. Кун хыҫҫӑн музей комплексӗн экспозицийӗпе паллашӗҫ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти музей комплексне ҫӗнӗ пуҫлӑх ертсе пыма тытӑннӑ. Ӑнланнӑ тӑрӑх, сӑмах историпе ӳнер музей комплексӗ пирки пырать. Унӑн пуҫлӑхне Александр Ильина ӗҫрен кӑларнине Чӑваш халӑх сайчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ.
Халӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти музейпа Нина Глотова «хуҫаланӗ». Рита Кириллова журналист Фейсбукра тӗлӗнсе ҫырнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ пуҫлӑх юлашки ҫулсенче Шупашкар хулин Мускав район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче тӑрӑшнӑ. Музейра вӑл нихӑҫан та ӗҫлемен: пуҫламӑш классене вӗрентнӗ, шкул тулашӗнчи ӗҫе йӗркеленӗ, Шупашкарта КПСС райкомӗнче инструкторта тӑрӑшнӑ, хула комитетӗнче агитаципе пропаганда пайӗнче консультант пулнӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче педагогика пӗлӗвӗ илнӗскер юлашки ҫулсенче тивӗҫлӗ канура.
Журналиста пуринчен ытла тӗлӗнтерни музея ертсе пыма отрасльте ӗҫлемен ҫынна лартни.
Ака уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Ирина Герасимова 100 ҫул тултарнӑ. Сумлӑ юбилейпа ӑна тӳре-шара та саламланӑ.
Ирина Алексеевна ҫулӗсене кура мар: вӑл хӑнасене хӑйех кӗтсе илнӗ. Ун патне РФ Президенчӗ Владимир Путин янӑ саламлӑ ҫыру та килнӗ. Ватӑскер юбилей мӗнле иртесси пирки пӑшӑрханнӑ. Хӑнасем килсен вара «Лар, аннеҫӗм, юнашар» юрра шӑрантарма ыйтнӑ, чӑтса тӑрайман — хӑй те ташлама тухнӑ.
Ирина Алексеевнӑн пӗрремӗш упӑшки Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче вилнӗ. Унтан вӑл Алексадр Казакова тӗл пулнӑ. Анчах вӗсем ҫырӑнмасӑр пурӑннӑ. Хӗрарӑм 7 ача ҫуратнӑ. Пӗрремӗш упӑшкинче — иккӗ, иккӗмӗшӗнчен — пиллӗк. Шел те, вӗсенчен пиллӗкӗшӗ халӗ пурӑнмасть ӗнтӗ.
Ирина Герасимова халӗ 14 мӑнукпа, вӗсен 20 ачипе, кӗҫӗн мӑнукӗсен 9 ачипе савӑнса пурӑнать. Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫуралнӑ Ирина Алексеевна хӑйӗн ӗмӗрӗнче пӗрре ҫеҫ чирлесе курнӑ.
ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев 2017 ҫул вӗҫленнӗ тӗле Чӑваш Енре 2800 яхӑн ӗҫ вырӑнӗ йӗркелесси пирки пӗлтернӗ. Кун пирки вӑл ЧР Патшалӑх Канашӗн ларӑвӗнче хыпарланӑ.
Ӗҫ вырӑнӗсене мӗнле йӗркелӗҫ? Предприятисенче ҫӗнӗ производство хута кайсан. Сӑмахран, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химпром» кальци гипохлоричӗ кӑларма тытӑнать. Унашкал аналогсем Раҫҫейре ҫук. Ҫавӑн пекех «Акконд», «Хӗвел», «Букет Чувашии» предприятисем хӑйсен производствине ҫӗнетӗҫ.
ЧР Элтеперӗн администрацийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, 2018 ҫул вӗҫнелле Чӑваш Енри монохуласенче 6 пин ытла ӗҫ вырӑнӗ пулӗ. Вӗсенчен 1,5-ше – Канаш хулинче.
+1.3 °C